Spotkanie prezydenta RP z Batalionem Polsko-Ukraińskim w Kosowie

9 stycznia 2001 roku prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, wspólnie z prezydentem Ukrainy Leonidem Kuczmą, spotkał się z żołnierzami Batalionu Polsko-Ukraińskiego, pełniącymi misję pokojową w Kosowie.

Prezydentowi towarzyszyli m.in. szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Marek Siwiec, podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzej Majkowski, podsekretarz stanu w MON Tadeusz Diem, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego gen. broni Czesław Piątas, dowódca Wojsk Lądowych gen. dyw. Edward Pietrzyk, biskup polowy Wojska Polskiego Sławoj Leszek Głódź, prawosławny ordynariusz Wojska Polskiego Miron Chodakowski, Naczelny Wojskowy Kapelan Ewangelicki Ryszard Borski.

Po ceremonii powitania prezydent Aleksander Kwaśniewski i prezydent Leonid Kuczma spotkali się z żołnierzami.

Zwracając się do żołnierzy Aleksander Kwaśniewski powiedział m.in.:

"Cieszę się, że mogę być tutaj, w Prisztinie. Uznałem, że pierwszą wizytę zagraniczną w tym roku winien jestem Wam, żołnierzom sił pokojowych w Kosowie. Przybyłem, aby powiedzieć, że dobrze wypełniacie powierzoną misję. Zapewniają mnie o tym Wasi przełożeni, wysocy przedstawiciele Narodów Zjednoczonych oraz dowódcy NATO.

Gratuluję. Jestem z Was dumny. Trzymajcie tak dalej.

Tu, w Kosowie, jesteście orędownikami wielkiej sprawy - pokoju na Bałkanach. Bronicie demokracji, praw człowieka i praworządności. Na co dzień dajecie dowody, że Polska należycie wypełnia zobowiązania wobec społeczności międzynarodowej. Z powodzeniem bierze udział w działaniach sojuszniczych, jest wiarygodnym i skutecznym sprzymierzeńcem w realizacji swych powinności. Wasza służba wpisuje się w to wszystko, z czym świat wkracza w nowe stulecie. Polacy mają powody, aby chronić ład na kontynencie. Przed dwunastu laty daliśmy impuls do demokratycznych przemian w naszej części Europy. Dlatego i dziś chcemy uczestniczyć w usuwaniu przeszkód dzielących narody i państwa, przeciwdziałać wszystkiemu co ogranicza ich suwerenność i możliwości rozwoju. Jesteście tu po to, aby ten znękany tragedią kraj powrócił do normalnego życia. Nie może być zadania bardziej szlachetnego.

My mieszkańcy Europy Środkowej mamy szczęście, że w nowy wiek wchodzimy wolni od napięć i konfliktów. Teraz chodzi o to, aby ten stan utrwalić, uczynić powszednią treścią naszego życia i pracy. Temu celowi służą nasze działania polityczne, ekonomiczne i wojskowe. Polska jest krajem, którego siły zbrojne od niemal pięćdziesięciu lat biorą udział w operacjach pokojowych na całym świecie. Cenią nas za to. Wasi koledzy służą w siłach międzynarodowych w Bośni, Libanie, Syrii. Są obserwatorami w Azji, na Kaukazie, w Afryce.

Z Ukrainą i Litwą utworzyliśmy wspólne bataliony dla pokojowych misji na całym świecie. To działanie zbliża nasze narody do siebie. Wykonując razem odpowiedzialne zadania w imieniu społeczności międzynarodowej - Wy, młodzi ludzie z Polski, Ukrainy, poznajecie się wzajemnie. Łączy Was żołnierskie koleżeństwo i przykłady partnerskiego współdziałania. Braterstwo, które tu na Bałkanach zawiązujecie, jest wartością, która sprzyja porozumieniu, służy dobremu sąsiedztwu i jedności Europy.

Współpraca narodów jest najlepszą drogą do rozszerzania obszarów bezpieczeństwa i zaufania. To jest zadanie całych narodów, polityków, ludzi kultury, ale zwłaszcza przedstawiciele młodego pokolenia powinni dbać o jak najlepsze relacje, otwartość wobec siebie, wzajemną życzliwość. Razem tworzymy i powinniśmy tworzyć lepszy świat. Razem musimy sprostać wyzwaniom jakie są przed nami.

Jestem wzruszony, że mogę dziś być tutaj przed Wami wraz z prezydentem niepodległej Ukrainy. Wspólny Batalion Polsko-Ukraiński, który nie tak dawno tworzyliśmy, przechodzi swój egzamin w warunkach trudnych, wymagających. Przechodzi swój egzamin dzielnie i skutecznie. Wiem, że Wasza służba jest ciężka i często niebezpieczna. Wiem, że związana jest z wieloma niedogodnościami, ale wiem również, że Wasze podejście do obowiązków jest takie jak być powinno. Nie bacząc na trudności wykonujecie swoje zadania jak najlepiej. Współpracując ze sobą dajecie przykład młodemu pokoleniu Polski, Ukrainy. Dajecie przykład naszym narodom jak powinniśmy budować teraźniejszość i przyszłość. Za to jestem Wam serdecznie wdzięczny, za to dziękuję dowódcom, żołnierzom polskim, ukraińskim, a także obecnym tu żołnierzom i oficerom litewskim. Życzę, aby Wasza służba przyniosła jak najwięcej bezpieczeństwa i pokoju tu w Kosowie, Wam jak najwięcej satysfakcji, a nam prezydentom Ukrainy i Polski jak najwięcej powodów do zasłużonej dumy".

Na zakończenie wizyty w Kosowie prezydent A. Kwaśniewski spotkał się ze specjalnym przedstawicielem sekretarza generalnego ONZ B. Kouchnerem.

Batalion Polsko-Ukraiński POLUKRBAT

Geneza utworzenia batalionu i użycia go w operacji pokojowej w Kosowie

Inicjatywę utworzenia wspólnej jednostki podjęli ministrowie obrony Polski i Ukrainy w czasie spotkania w Solinie, w dniach 4 - 5 października 1995 roku.

Podstawą utworzenia i funkcjonowania POLUKRBAT jest "Umowa między Rzeczypospolitą Polską a Ukrainą w sprawie tworzenia wspólnej jednostki wojskowej do udziału w międzynarodowych operacjach pokojowych i humanitarnych pod egidą międzynarodowych organizacji", podpisana przez ministrów obrony Polski i Ukrainy 26 listopada 1997 roku.

Zgodnie z artykułem 2, par. 1 umowy batalion może być wykorzystywany w misjach międzynarodowych (o mandacie zaakceptowanym przez Radę Bezpieczeństwa ONZ lub organizowanych z ramienia innej organizacji odpowiedzialnej za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, zgodnie z zapisami Rozdziału VIII Karty Narodów Zjednoczonych (dotyczy regionalnych inicjatyw pokojowych) lub też w ramach sił międzynarodowych sformowanych przy konsensusie Rady Bezpieczeństwa ONZ.

Inicjatywa użycia POLUKRBAT w operacji pokojowej w Kosowie została wysunięta przez ministra obrony Ukrainy gen. armii Oleksandra Kuźmuka w czerwcu 1999 roku. Na spotkaniu w Jaworowie 25 - 26 kwietnia 2000 roku uzgodniono treść porozumienia technicznego między resortami obrony Polski i Ukrainy w sprawie udziału kontyngentów narodowych w międzynarodowej operacji pokojowej w Kosowie, Federacyjnej Republice Jugosławii, w składzie POLUKRBAT. Porozumienie techniczne zostało parafowane przez przewodniczących delegacji w dniu 9 czerwca 2000 roku.

Przegrupowanie do rejonu misji przeprowadzano w ramach kontyngentów narodowych. Odbyło się ono w dwóch rzutach, w lipcu 2000 roku. Grupę przygotowawczą w liczbie 28 żołnierzy skierowano do Kosowa w dniu 28 czerwca 2000 roku. Siły główne POLUKRBAT rozpoczęły działanie w rejonie misji KFOR od dnia 15 lipca 2000 roku.

Kontyngent został rozmieszczony w sektorze wschodnim (amerykańskim). Jego strefa odpowiedzialności to rejon Strpce, Kacanika, Użewaca z dowództwem w m. Raka.

Główne zadania batalionu

- monitorowanie, sprawdzanie i egzekwowanie wprowadzania postanowień rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ i OPLAN 10406 "JOINT GUARDIAN" w celu stworzenia warunków do normalizacji sytuacji w Kosowie;
- wspieranie działań UNHCR mające na celu udzielenie pomocy humanitarnej oraz zapewnienie powrotu uchodźców do Kosowa;
- egzekwowanie przestrzegania prawa i porządku publicznego oraz stworzenie warunków do przejęcia tych działań przez organizacje międzynarodowe (OBWE, ONZ) i powstające organy władzy lokalnej;
- wzmacnianie statusu i wspieranie organizacji, których działalność ukierunkowana jest na udzielanie pomocy humanitarnej i demokratyzację życia w Kosowie;
- prowadzenie patrolowania, rozminowywania, demonstrowania siły oraz zapewnienie bezpieczeństwa w strefie odpowiedzialności.

Struktura organizacyjna batalionu

Stan osobowy batalionu wynosi 859 żołnierzy. Batalion składa się z części polskiej (zwanej Polskim Kontyngentem Wojskowym KFOR) wydzielonej z 21 Brygady Strzelców Podhalańskich w Rzeszowie (562 żołnierzy) oraz ukraińskiej z 208 Samodzielnego Batalionu Specjalnego Dowództwa Zachodniego Obszaru Operacyjnego Ukrainy w Jaworowie (267 żołnierzy) oraz podporządkowanego operacyjnie plutonu litewskiego (30 żołnierzy).

Stanowiska dowódcy, zastępcy dowódcy oraz szefa sztabu batalionu są obsadzane przemiennie (co 2 lata) przez oficerów polskich i ukraińskich. Obecnie obowiązki dowódcy POLUKRBAT pełni polski oficer ppłk Bogdan Tworkowski.

W lutym 2001 roku planowana jest rotacja części kadry Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR (32 żołnierzy zawodowych).

* * *

Obecność oraz działalność żołnierzy POLUKRBAT w Kosowie przyjmowana jest przez miejscową ludność pozytywnie, co wypływa głównie z faktu zapewnienia jej bezpieczeństwa przez batalion. Żołnierze postrzegani są jako obrońcy wolności i pokoju, sprawnie i zdecydowanie reagujący na wszelkie przejawy naruszeń prawa.